ارتقای مقاومت خانواده در مواجهه با فرهنگ شهرت 

به گزارش ایکنا، رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم با تأکید بر معنویت و اخلاق به مثابه نیاز اصلی جامعه و جهت‌دهنده همه حرکت‌ها و فعالیت‌های فردی و اجتماعی و با توجه به تهاجم روزافزون دشمنان و کانون‌های ضداخلاق و معنویت به دل‌های پاک جوانان و نوجوانان و نونهالان مسئولیت خطیر نهاد‌های حاکمیتی، غیر حاکمیتی و اشخاص را برای ایفای نقش هوشمندانه و مسئولانه خود خاطرنشان کرده‌اند. در همین راستا پژوهشکده زن و خانواده، موضوع رویکرد مقاومتی به خانواده را به مثابه یک کلان‌پروژه، در برنامه راهبردی خود جای داد که برگزاری همایش بین‌المللی «خانواده مقاوم؛ چالش‌های اخلاقی در جهان متحول» یکی از آنهاست و چکیده مقالات پژوهشگران و اندیشمندان براساس محور‌های این همایش در قالب کتاب منتشر شده است.

خبرگزاری ایکنا بنابر رسالت خود در راستای تقویت ارزش‌های اخلاقی در نهاد خانواده اقدام به انتشار این مقالات به صورت روزانه کرده است. در ادامه چکیده مقاله حجت‌الاسلام سیدمحمدحسین هاشمیان، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با عنوان «خط‌مشی‌های ارتقا مقاومت خانواده در مواجهه با فرهنگ شهرت» را با هم می‌خوانیم.

خانواده واحد بنیادین اجتماعی در طول تاریخ است که باعث بقا و انسجام نظام اجتماعی می‌شود. خانواده همان واحد متشکل از یک زن و مرد ازدواج کرده و فرزندانشان هستند و موتور محرک ارزش‌های حیاتی نظام اجتماعی محسوب می‌شوند که به طور معمول شامل یک زندگی مشترک در یک خانه می‌شود دغدغه تولید مثل و انتقال ارزش‌های اجتماعی را از طریق جامعه‌پذیری دارد. در دنیای ارتباطی و رسانه‌ای امروز، یکی از عوامل موثر در ایجاد بحران و آسیب‌زدن و در نهایت فروپاشی خانواده، فرهنگ شهرت است. 

در جهان امروز، شهرت و فرهنگ شهرت با عنوان سلبریتی‌ها به منزله یک نیروی پیشران فرهنگی و اقتصادی به وسیله رسانه‌های جمعی پدید‌ار می‌شود و عمدتا در سده بیستم و با ساخت فیلم و تلویزیون و اینترنت در همه جا نفوذ کرده است. مطالعات فرهنگ شهرت، حکایت از نگاهی انتقادی به این موضوع دارد که بر مرگ انسان مدرن و هستی شناسی مادی مبتنی بر فرهنگ سرمایه داری و کالایی، منفعت، قدرت، مصرف، شهوت و از همه مهمتر انسان محوری و جایگزینی انسان به جای خداوند تکیه دارد و سلبریتی‌ها که فرهنگ شهرت در آن بروز و ظهور پیدا می‌کند، به منزله خدایانی تن‌مند و ابژه‌های هوس معرفی شده و مورد پرستش قرار می‌گیرند. 

سلبریتی‌ها با بازنمایی معنایی که توسط رسانه از خود تولید می‌کنند و به وسیله آن شناخته می‌شوند، به شهرت می‌رسند و در رابطه دیالکتیک می‌توانند به رفتار و احساس و تفکر مخاطب شکل دهند. در این میان خانواده از مکان‌های نشان‌دار شده فرهنگ شهرت است. مشکل بحران معنای شکل گرفته و وجود اصطکاک رخ داده میان فرهنگ شهرت و خانواده جز با تعریف مجدد معنا و اهداف زندگی قابل رفع نخواهد بود. خانواده، کانونی است که حوادث و رویداد‌های معنی‌دار هستی در آن تجربه می‌شود و در عین حال نقطه عزیمتی است که از طریق آن فرد، به جهت‌یابی در محیط رسیده و می‌تواند تبدیل به ظرفیتی شود که شهرت را با توجه به ارزش‌ها و فرهنگ دینی و حذف نگاه انسان محوری بازتولید کند و با یافتن لوازم و اقتضائات و مفاهیم اخلاقی و دینی در بستر خانواده، به بازتعریفی از آن برسد.

در این مقاله چالش‌های ایجاد شده توسط فرهنگ شهرت در خانواده، در قالب سه چالش هویتی، کارکردی و ساختاری صورت‌بندی شده است. هویت بریکولاژ و برساختی و اختلالات هویتی جنسی و جنسیتی مهمترین چالش‌های هویت خانواده در مواجهه با فرهنگ شهرت است. اختلال در کارکرد‌های طبیعی، عاطفی، اجتماعی سه پیامد منفی فرهنگ شهرت در خانواده است. فرهنگ شهرت می‌تواند به تغییرات ساختاری خانواده در قالب خانواده چند مکانی، میان تهی، مجازی، فردگرا، هم‌باشی، هم جنس‌گرایی دامن بزند. خط‌مشی‌های مواجهه با چالش‌های فرهنگ شهرت در مقاومت خانواده نیز در قالب خط‌مشی‌های فرهنگی، فناورانه و حقوقی صورت‌بندی شده است.